VERShNIKI
      
     PODVІYNE KOLO
      
     Lyutuvali shablі, і konі bіgali bez vershnikіv, і Polovtsі ne pіznavali odin odnogo, a z neba palilo sontse, a ґelґannya bіytsіv nagaduvalo yarmarok, a pil ustavav, yak za cheredoyu; os' і rozbіglisya vsі po stepu, і Overko peremіg...

Stepovі pіrati zchepilisya bortami, і їh krujlyav zadushliviy shtorm stepu. Buv serpen' nechuvanogo tembru.
     "Syudi vedi!" І pіdvodili visokih stepovikіv, і letіli їhnі golovi, yak kavuni (a pіd nogami bashtan іz kavunami, і konі zupinyalisya kolo nih), dehto krichav skajeno і, mov u snі, nechutno, a tsey sobі padav, yak pіdrubaniy berestok, obdirayuchi get' koru y gublyachi listya...

"Nu y tsirk!" - guknuli Overkovі hloptsі,, nepodalіk zaіrjav vіd bolyu kіn', krujlyayuchi na mіstsі, speka y zaduha upali na step, і na obrії stoyali blakitnі vejі pіvdennogo neba.
     "Petlyurіvs'ke stervo, - skazav Andrіy, - mat' Rosіyu prodaєsh galichanam! Mi їh u Karpatah bili do smertі, mi ne hochemo avstrіys'kogo yarma"...

Nebo zblyaklo, zorі znikli, vіtrets' posharudіv, zagoydalasya nad vodoyu para, nіch posіrіla vsya raptom, vse stalo bezbarvne y strashne.

     Lunko lyasnuv postrіl z berega, navіt' vogon' vidno bulo z gvintіvki, daleko rozkotilasya po vodі, po ocheretah luna. Sche bliskali postrіli, odnogo poraneno, tovarish Danilo nakazav ne vіdpovіdati y natisnuti na vesla...

"Shved povіv na shturm", - skazav Danilo, vijdavshi ritmіchnu pauzu.

     Grebtsіv ne treba bulo pіdganyati, poperedu z vodi spalahnula uraganna strіlyanina, її povtoryuvala y pіdsilyuvala luna z usіh usyud, "mikolaїvs'kiy zagіn pіshov na desant", - skazav Danilo, pochuvayuchi spravjnіy strah і, yak horobra lyudina, ne pokazuyuchi strahu

     Vibuhali ruchnі granati, kriki, zoyki lunali zvіdusіl', shalanda tovarisha Danila viїhala na Kіns'kі Vodi, schob stati do boyu, dala bortoviy zalp z usіh desyati gvintіvok...

Ot і viyshov mors'kiy bіy, descho vіdmіnniy vіd Abukіrs'kogo, Trafal'gars'kogo, Tsusіms'kogo ta Yutlands'kogo boїv, bo tut lishe odin vorog buv na vodі, a drugiy volodіv susheyu.

     Bіy, yak usі dobrі mors'kі boї, mav raptoviy pochatok і, na jal', takiy je raptoviy kіnets'. Mikolaїvtsі zovsіm ne manevruvali pіd kulyami y skidalisya na maskaradnih dachnikіv u svoїh matros'kih shapkah...

Dmuhav holodniy vіter. Na zadnіprovs'kіy rіvninі lejala Kahovka. Vnizu kolo vodi ruhalis' chastini Shostoї armії, saperi lagodili mіst.

     "Spasibі za kompanіyu ta buvayte zdorovі". Chubenko sіv na konya, peredav nakaz - usіm zupinitisya, vіd'їhav get' і stav divitisya v bіnokl'. Pered nim za Dnіprom bula Kahovka...

     Na ochah u Chubenka platsdarm ojiv. U sіromu tumannomu svіtanku zagorіvsya bіy. U sіromu svіtanku po dalekіy rіvninі zaruhalosya kіl'ka cherepah, і kojna strіlyala z garmat ta kulemetіv; "tanki", - podumav Chubenko. Za cherepahami sunuli hvilі pіhoti, pantserniki, zemlya vіdgukuvalasya na vibuh vajkih garmat, tisyachі kulemetіv nache shili kulyami veletens'kі stalevі arkushі...

     Svіtalo dujche y dujche, і todі na nebі z'yavilisya lіtaki. Chubenko narahuvav їh sіmnadtsyat'. Voni letіli z pіvdnya, rozgornulisya dlya ataki і stali bombiti platsdarm. Bulo strashno divitisya, yak ustavali vgoru vibuhi їhnіh bomb, zlіst' zatrusila vs'ogo Chubenka, bulo nad yogo sili divitisya, yak zagibayut' druzі, vіn vismiknuv revol'vera y vistrіliv, ne rozumіyuchi sam, scho robit'...